PHÂN LOẠI VÀ KÊ ĐƠN THUỐC CƠ BẢN – KIẾN THỨC NỀN TẢNG CHO SINH VIÊN NGÀNH DƯỢC
1. PHÂN LOẠI THUỐC – NHÌN LÀ BIẾT, HỌC LÀ NHỚ
Phân loại thuốc là bước đầu tiên và quan trọng trong quá trình học tập và thực hành của sinh viên Dược. Tùy vào nhiều tiêu chí khác nhau, thuốc được chia thành các nhóm cụ thể. Dưới đây là một số cách phân loại phổ biến:
Theo công dụng điều trị
-
Thuốc giảm đau – hạ sốt: Paracetamol, Ibuprofen...
-
Thuốc kháng sinh: Amoxicillin, Cefuroxime...
-
Thuốc tim mạch: Amlodipine, Bisoprolol...
-
Thuốc an thần, gây ngủ: Diazepam, Melatonin...
-
Thuốc tiêu hóa: Omeprazol, Domperidone...
Theo dạng bào chế
-
Viên nén, viên nang, viên sủi
-
Dung dịch uống, thuốc tiêm, thuốc bôi ngoài da
-
Thuốc đặt, thuốc xịt, thuốc nhỏ mắt
Theo kê đơn
-
Thuốc kê đơn (ETC): chỉ dùng khi có đơn của bác sĩ.
-
Thuốc không kê đơn (OTC): có thể tự mua tại nhà thuốc nhưng vẫn cần hướng dẫn của dược sĩ.
Theo nguồn gốc
-
Thuốc Tây y: tổng hợp hóa học.
-
Thuốc Đông y, thuốc thảo dược: có nguồn gốc từ cây cỏ, khoáng vật, động vật.
Tại Trường Cao đẳng Y Dược Hồng Đức, sinh viên được học cách nhận biết và phân loại hàng trăm loại thuốc thông dụng ngay từ năm đầu tiên thông qua:
-
Thực hành tại phòng lab hiện đại.
-
Mô hình nhà thuốc thực tế.
-
Lớp học tương tác – học lý thuyết song song với thực hành.
2. KÊ ĐƠN THUỐC – NGHỀ TINH TẾ VÀ ĐẦY TRÁCH NHIỆM
Kê đơn thuốc không đơn thuần là ghi tên thuốc – mà là một nghệ thuật phối hợp thuốc và hiểu người bệnh.
Mục tiêu khi kê đơn:
-
Đúng bệnh, đúng thuốc.
-
Đúng liều, đúng thời gian.
-
Hạn chế tương tác thuốc.
-
Cân nhắc yếu tố độ tuổi, giới tính, tiền sử dị ứng...
? Một đơn thuốc cơ bản cần có:
-
Thông tin bệnh nhân: tên, tuổi, giới tính.
-
Chẩn đoán bệnh.
-
Tên thuốc: tên biệt dược/generic, hàm lượng, dạng bào chế.
-
Liều dùng – số lần uống/ngày – thời gian dùng.
-
Lưu ý đặc biệt nếu có.
-
Chữ ký, thông tin bác sĩ/dược sĩ kê đơn.
⚠️ Kê đơn thuốc sai có thể gây hậu quả nghiêm trọng, từ kháng kháng sinh, phản ứng phụ, đến nguy hiểm tính mạng. Vì vậy, sinh viên Dược tại Hồng Đức luôn được rèn luyện kỹ năng kê đơn bài bản, kiểm tra chéo và thảo luận nhóm để hạn chế tối đa sai sót.